دونالد ترامپ روز پنجشنبه ۱۸ دسامبر ۲۰۲۵ بهصورت رسمی دستور تعلیق برنامه قرعهکشی ویزای تنوع نژادی آمریکا (Diversity Visa Lottery) را صادر کرد.
این تصمیم در شرایطی اعلام شد که طبق آخرین تغییرات قوانین مهاجرتی ایالات متحده، متقاضیان شرکت در لاتاری ۲۰۲۷ ملزم به پرداخت هزینه ثبتنام شده بودند. وزیر امنیت داخلی آمریکا تأیید کرد که با دستور مستقیم دونالد ترامپ، اعطای گرینکارت به برندگان لاتاری تا اطلاع ثانوی متوقف شده است.
دلایل امنیتی و تعلیق لاتاری
تعلیق برنامه لاتاری در پی وقوع یک حادثه تیراندازی توسط یک مظنون پرتغالی در دانشگاه براون (Brown University) و همچنین جانباختن یک دانشمند هستهای در دانشگاه MIT اتخاذ شده است.
بر اساس گزارشها، فرد مظنون از طریق برنامه ویزای لاتاری وارد خاک آمریکا شده و موفق به دریافت گرینکارت شده بود.
مقامات آمریکایی اعلام کردهاند که این تصمیم بر پایه ملاحظات امنیت ملی و با هدف افزایش حفاظت از شهروندان ایالات متحده اتخاذ شده است.
برنامه ویزای تنوع نژادی (لاتاری) چیست؟
برنامه ویزای مهاجرتی DV-1 که به لاتاری گرینکارت شهرت دارد، هر سال امکان مهاجرت قانونی به آمریکا را برای شهروندان کشورهایی با نرخ مهاجرت پایین فراهم میکرد.
برندگان اصلی این قرعهکشی ویزای DV-1 و اعضای خانواده آنها ویزای DV-2 دریافت میکردند.
اداره خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا (USCIS) سالانه ۵۵ هزار ویزا را به این برنامه اختصاص میداد و انتخاب متقاضیان از طریق قرعهکشی کاملاً تصادفی انجام میشد.
این برنامه در سال ۱۹۹۰ توسط کنگره آمریکا و با هدف جذب مهاجر از کشورهای شمال اروپا و ایرلند طراحی شد، اما در دهههای بعد به یکی از مهمترین و کمهزینهترین مسیرهای مهاجرت قانونی برای متقاضیان از خاورمیانه، آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین تبدیل شد.
ادامه سیاستهای سختگیرانه مهاجرتی آمریکا
از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ، رویکرد دولت آمریکا نسبت به مهاجرت بهطور محسوسی سختگیرانهتر شده است.
این سیاستها شامل ممنوعیت ورود شهروندان برخی کشورها (از جمله ایران)، بررسی دقیق فعالیتهای شبکههای اجتماعی مسافران و دارندگان ویزای توریستی، و اعمال محدودیتهای جدید برای ویزاهای تحصیلی و کاری بوده است.
کارشناسان مهاجرت معتقدند که تعلیق لاتاری بخشی از کمپین گسترده دولت ترامپ برای کاهش مهاجرت از کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین، جنوب شرق آسیا و خاورمیانه است.
ممنوعیت سفر برای بیش از ۳۰ کشور، تعلیق برنامههای پناهندگی و پیوست خانواده، و حتی تهدید به لغو تابعیت، از جمله اقداماتی هستند که میتوانند ساختار جمعیتی آمریکا را دستخوش تغییر کنند.
منتقدان این سیاستها معتقدند که چنین تصمیمهایی نوعی مجازات جمعی محسوب میشود؛ به این معنا که بهدلیل اقدامات مجرمانه تعداد محدودی از افراد، میلیونها متقاضی قانونمند از حقوق مهاجرتی خود محروم میشوند. این الگو پیشتر نیز در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ و دوران کرونا، با توجیه حمایت از امنیت و اقتصاد داخلی، اجرا شده و بارها با اعتراض نهادهای مدنی به دادگاههای فدرال کشیده شده بود.
ابهام در وضعیت متقاضیان ایرانی
در حال حاضر، هیچ اطلاعیه رسمی درباره سرنوشت پرونده میلیونها شرکتکننده در لاتاری و بهویژه متقاضیان ایرانی منتشر نشده است. اگرچه مقامات آمریکایی از این تصمیم با عنوان «توقف موقت» یاد کردهاند، اما هیچ جدول زمانی مشخصی برای رفع این تعلیق وجود ندارد.
بسیاری از متقاضیانی که در انتظار تعیین وقت سفارت یا بررسی نهایی پرونده خود بودند، نگراناند که این تعلیق، مقدمهای برای توقف دائمی برنامه لاتاری باشد.
همچنین طبق قوانین وزارت امور خارجه آمریکا، هزینههای پرداختشده خدمات ویزا معمولاً غیرقابل استرداد است؛ بنابراین احتمال بازگشت هزینه ثبتنام برای متقاضیان بسیار پایین به نظر میرسد.
لاتاری گرینکارت یکی از کمهزینهترین و در دسترسترین مسیرهای مهاجرت قانونی برای ایرانیان بهشمار میرفت؛ مسیری که تنها به مدرک دیپلم یا دو سال سابقه کار تخصصی نیاز داشت.
هر سال حدود ۵ هزار ایرانی از بین نزدیک به ۸۰۰ هزار متقاضی موفق به دریافت این ویزا میشدند. اکنون با این تصمیم، آینده این مسیر مهاجرتی و سرنوشت هزاران متقاضی ایرانی در هالهای از ابهام قرار دارد.